विश्वविख्यात हृदय रोग विशेषज्ञ तथा हर्ट ट्रान्सप्लान्ट सर्जन डा. दिमित्री यारानोभले हालै एक इन्स्टाग्राम भिडियोमार्फत मद्यपानका गम्भीर स्वास्थ्य जोखिमबारे चेतावनी दिएका छन्। भिडियोमा उनले भनेका छन् कि दीर्घकालीन रूपमा मद्यपान गर्दा मुटुमा गम्भीर असर पर्न सक्छ, जसले गर्दा मुटुको संरचना र कार्यक्षमता बिस्तारै बिग्रन्छ।
डा. यारानोभका अनुसार, नियमित मद्यपानले कम्तीमा पाँच प्रकारका गम्भीर मुटुरोग निम्त्याउन सक्छ। पहिलो र प्रमुख असर हो अल्कोहोलिक कार्डियोमायोपाथी, जसमा मुटुको मांशपेशी बाक्लो, कडा वा अस्वाभाविक रूपमा ठूलो हुन्छ। यसले गर्दा मुटु कमजोर बन्छ र रक्त पम्प गर्ने क्षमता घट्दै जान्छ। उनले उल्लेख गरेका छन् कि प्रत्येक तीनजना नियमित मद्यपानकर्तामध्ये एकजनामा यो रोग देखिन सक्छ।
मद्यपानको दोस्रो खतरनाक असर हो एट्रियल फाइब्रिलेसन (AFib), जसमा मुटुको माथिल्लो कोठाहरू अनियमित र छिटो ढंगले धड्किन्छन्। यो अवस्था अत्यन्तै गम्भीर हुन्छ, किनकि यसले स्ट्रोकको सम्भावना धेरै गुणा बढाउँछ। अनुसन्धानहरूले देखाएका छन् कि AFib भएका प्रत्येक चारमध्ये एकजना बिरामीमा मद्यपानको इतिहास पाइन्छ।
तेस्रो प्रभाव हो — रक्तचापमा वृद्धि। डा. यारानोभका अनुसार, प्रत्येक पेग (ड्रिंक) ले रक्तचाप औसतमा २ देखि ४ mmHg सम्म बढाउन सक्छ। दीर्घकालीन रूपमा बढेको यो अतिरिक्त दबावले मुटुमा निरन्तर तनाव सिर्जना गर्छ, जसले मुटुको बनावट र कार्यसम्पादनमा क्षति पुर्याउँछ।
चौथो असरका रूपमा उनले भनेका छन् कि यदि कसैले दिनमा तीन वा सोभन्दा बढी पेग लिन्छ भने, स्ट्रोकको जोखिम लगभग ५० प्रतिशतसम्म बढ्न सक्छ। अत्यधिक मद्यपानले रगत वहन गर्ने नलीहरूको लचकता घटाउँछ, जसले रक्त प्रवाहमा अवरोध ल्याई गम्भीर नतिजा निम्त्याउन सक्छ।
अन्तिम र सबैभन्दा गम्भीर खतरा हो कोरोनरी आर्टरी डिजिज (CAD)। दीर्घकालीन मद्यपानले यस रोगको सम्भावना दोब्बर बनाउँछ, जुन मुटुमा रक्त प्रवाह रोकिने अवस्था हो। यस्तो समस्या बिना कुनै स्पष्ट लक्षण देखा पर्न सक्छ र कहिलेकाहीं ज्यानै जाने अवस्थामा पनि पुग्न सक्छ।
डा. यारानोभको यो चेतावनीलाई अमेरिकन हर्ट एसोसिएशनले पनि समर्थन गरेको छ। संस्थाले स्पष्ट रूपमा भनेको छ कि मुटुको स्वास्थ्य जोगाउन मद्यपान अत्यन्तै जोखिमपूर्ण छ र दीर्घकालीन रूपमा स्वस्थ जीवनशैली कायम राख्न यसमा कडाइका साथ नियन्त्रण आवश्यक छ।
विशेषज्ञहरू भन्छन्, अब समय आएको छ कि हामी मद्यपानलाई सामान्य बानी ठान्नु बन्द गरौं। मुटु रोगको रोकथामका लागि जीवनशैलीमा सचेत परिवर्तन, नियमित स्वास्थ्य परीक्षण, उचित उपचार र सबैभन्दा मुख्य कुरा, मद्यपानमा नियन्त्रण आवश्यक छ। यसैमा छ हाम्रो मुटुको सुरक्षा।
