उत्तर बङ्गालमा मनसून चाँड़ै प्रवेश गर्ने!

रातिको वृष्टि बिहानसम्म रहनेछ। त्यसपछि घाम चम्किनेछ। तर दिउँसो फेरि आकाशमा बादल देखिनेछ। फलस्वरूप तापक्रम व्यावहारिक रूपले नियन्त्रणमा रहन्छ। यो मौसम अलिअलि उत्तरी प्री-मनसून सिजन कालवैशाखी जस्तै छ। त्यसो भए के हिमालयको छेउमा रहेको उत्तर बङ्गालमा मनसून चाँड़ै प्रवेश गर्दैछ? 9 दिनअघि मंगलबार दक्षिण-पश्चिमी मनसून अन्दमान र निकोबरमा प्रवेश गरेपछि यो सम्भावना अझ बलियो भएको छ। केरलामा मनसून 1 जूनको साटो 27 मईमा आरम्भ हुने मौसम विभागले स्पष्ट रूपमा सङ्केत गरेको छ। फलस्वरूप उत्तर बङ्गालले मनसूनका लागि लामो समय कुर्नु नपर्ने स्पष्ट छ। यद्यपि अहिले नै मालदा-दक्षिण दिनाजपुरमा राम्रो समय आइहाल्ने छैन। मूलतः मालदा र दक्षिण दिनाजपुरमा अझै केही दिन मौसम गरम नै रहनेछ।
केही ठाउँमा तीव्र हावा चलिरहेको छ भने अन्य ठाउँमा अत्यधिक वृष्टि भइरहेको छ। उदाहरणका लागि मङ्गलवार बिहान 8.30 बजीसम्म 24 घण्टा नगरकट्टामा 122 मिलिमिटर, घटिया चियाबारीमा 119 मिलिमिटर र इण्डोङ चियाबारीमा 115 मिलिमिटर वृष्टि भयो। वर्षको यो समय यति धेरै पानी पर्न सक्छ भन्ने कुरा अविश्वासनीय छ! यी तीन ठाउँमा मात्र होइन विगत केही दिनदेखि हिमालयसित जोड़िएको उत्तर बङ्गालमा छुटपुट भारी वर्षा भइरहेको छ। मौसम विभागको पूर्वानुमानमा यस्तो स्थिति अझै केही दिन जारी रहनेछ। यस्तो स्थिति सामान्यतः प्री-मनसून सिजनमा देखिन्छ। तर यो वर्ष मई महीनाको पहिलो हप्तामा नै यस्तो स्थिति सिर्जना भयो। त्यसबाहेक दक्षिणबाट चल्ने तीव्र हावाले मनसून वा दक्षिण-पश्चिम मनसूनको प्रवेशका लागि प्रकृतिमा आवश्यक पर्ने अवस्थाहरू उचित रूपमा पूरा भइरहेको पुष्टि गर्छ। यसको अर्थ यसपल्ट उत्तर बङ्गालमा मनसून चाँड़ै आइपुग्दैछ।
यद्यपि सर्तहरू पूरा भएको स्वीकार गरे पनि मौसम विभागका सिक्किम केन्द्रीय निर्देशक गोपीनाथ राहाले भने, यस महीनाको अन्तिम हप्तामा मनसून अलि पहिले नै केरलामा प्रवेश गर्ने सम्भावना भए पनि दक्षिण-पश्चिम मनसून कहिले उत्तर बङ्गालमा प्रवेश गर्छ भनेर विशेष रूपमा भन्न सकिने समय अझै भइसकेको छैन। त्यसका लागि हामीले अझै केही दिन कुर्नु पर्नेछ। गत वर्ष मनसून केरलामा दुई दिनअघि अर्थात 30 मईमा अनि उत्तर बङ्गालमा 10 जूनको साटो 2 जूनमा आइपुगेको थियो। यद्यपि मालदा-दिनाजपुर लगायत दक्षिण बङ्गालमा मनसून प्रवेश गरिरहेको हुनाले यो महिना त्यहाँ मनसून वर्षा हुने सम्भावनाबारे कुरा गर्ने समय अझै भएको छैन। त्यसबाहेक केही वर्ष मनसून बङ्गालको खाड़ीबाट दक्षिण बङ्गालमा प्रवेश गर्छ भने केही वर्ष अरब सागरबाट। यो वर्ष तस्वीर अझै स्पष्ट छैन।यसैबीच, मौसम विभागले उत्तर बङ्गालमा अझ केही दिन यस्तै वर्षाको अवस्था जारी रहने पूर्वानुमान गरेको छ। आगामी शुक्रवारसम्म दार्जीलिङ, कालेबुङ, जलपाइगढ़ी, अलिपुरद्वार र कोचबिहारमा छिटपुट भारी वर्षाको सम्भावना छ। आकाशको गतिशीलतामाथि निर्भर गर्दै वर्षाको अवधिमा यस्तो वृद्धि हुने सम्भावना पनि उज्ज्वल छ। यस वर्षाको बीचमा दक्षिण-पश्चिम मनसून प्रवेश गर्न सक्छ।

By Piyali Poddar