सांस्कृतिक र भाषिक विविधतालाई प्रवर्द्धन गर्न, युनेस्कोले 1999 मा फेब्रुअरी 21 लाई अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको रूपमा तोकेको थियो। अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको 24 औं संस्करणको नारा ‘बहुभाषी शिक्षा – शिक्षा रूपान्तरणको आवश्यकता’ थियो। अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको अवसरमा विभिन्न स्थानमा कार्यक्रम आयोजना गरिएको छ । यस दिन पश्चिम बंगाल र बंगलादेशका मानिसहरूले बंगाली भाषालाई भाषाको रूपमा मान्यता दिन आफ्नो जीवन बलिदान दिनेहरूलाई श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्छन्। यसलाई एकुसे फेब्रुअरी, ‘मातृभाषा दिवस’ वा शहिद दिवसको रूपमा मनाइन्छ। यो दिवस मनाउन कोलकातामा विभिन्न जुलुस र कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो ।
भाषाले भारत र बंगलादेशलाई जोड्दछ, भारतका लागि बंगलादेशका उच्चायुक्त मोहम्मद मुस्ताफिजुर रहमानले भने। यस्तै सम्बन्धको भावनामा कोलकाताका पन्ध्र जना साइकल यात्री सात दिनको यात्राको अन्त्यमा ढाका पुगेका छन् । सन् २०१२ मा पहिलो पटक ‘भाषा दिवस’ महोत्सवमा सहभागी हुन ढाका गएको र आफूले पाएको आतिथ्यतापछि हरेक वर्ष फर्किने सदस्यहरुले बताए ।
संसारमा लगभग 6,500 भाषाहरू छन् र बंगला हाल छैटौं सबैभन्दा बढी बोलिने भाषा हो। तर, विश्वभर करिब ४० प्रतिशत जनसङ्ख्याले आफूले बोल्ने भाषामा शिक्षाको अभाव रहेको र अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस मनाउनुको उद्देश्य भाषा र यसको महत्त्वको प्रवर्द्धन र संरक्षण गर्नु हो । अन्तराष्ट्रिय मातृभाषा दिवसमा श्रीलंकामा पनि एउटा कार्यक्रम भएको थियो जस पछि श्रीलंकामा रहेको भारतीय दूतावासले ट्वीट गर्दै भाषाले विशेष गरी भारतीय उपमहाद्वीपमा मानिसलाई पुल निर्माण र जोड्ने गरेको बताएको थियो।
