कोभिड–१९ संक्रमित बालबालिकामा मल्टिसिस्टम इन्फ्लामेट्री सिन्ड्रोम (एमआईएस–सी) भएको पाइएको छ । यो रोगले ज्यानै लिन सक्ने भएकाले सावधान रहन अभिभावक र चिकित्सकलाई बालरोग विशेषज्ञले सुझाव दिएका छन् ।
उनीहरूले बालबालिकालाई कोभिड संक्रमण हुन नदिनका लागि जनस्वास्थ्यका उपाय अपनाउन र संक्रमण भइहाले स्वास्थ्य संस्थामा तत्काल लगेर उपचार गराउन जोड दिएका छन् ।
विशेषज्ञका अनुसार एमआईएस–सी भएका बालबालिकाको शरीरमा विषाक्त तत्त्व उत्पन्न हुन थाल्छ र शरीरभरि फैलिन्छ । यसको असर अरू महत्त्वपूर्ण अंगहरूमा पर्छ । एकै साथ थुप्रै अंगको काम बन्द हुने र बच्चाको ज्यान जाने जोखिम हुन्छ । अन्य कारणले समेत हुन सक्ने भए पनि हाल यो रोग मुख्य रूपमा कोभिड भाइरससँग प्रभावित वा निको भइसकेका बालबालिकालाई देखिएको छ । हालसम्म नेपालमा ३ देखि १४ वर्षसम्मका ५ बालबालिकालाई कोभिडका कारण ‘एमआईएस–सी’ भएको पाइएको छ । तर विज्ञहरूले रोगको पहिचान नभएका वा पहिचान भए पनि रिपोर्ट हुन नसकेका यस्ता समस्या भोग्ने बालबालिकाको संख्या योभन्दा बढी रहेको आकलन छ ।
यो रोगको संक्रमण भएका तीन वर्षका एक बालिका र ५ वर्षका एक बालक कान्ति बाल अस्पतालमा उपचाररत छन् । तीन महिनाअघिसमेत एक ५ वर्षीय बालकले एमआईएस–सीको उपचार गरेको कान्ति बाल अस्पतालका निर्देशक डा. कृष्णप्रसाद पौडेलले बताए । ती बालकको मुटुमा रगत आपूर्ति गर्ने धमनी साँघुरो भएको थियो । कान्ति बाल अस्पतालमा देखिएका तीनवटै ‘एमर्आइएस–सी’ केसमा एन्टिबडी परीक्षण गर्दा उनीहरूलाई पहिले नै कोभिड रहेको पाइएको थियो ।
बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, धरानमा समेत करिब तीन महिनाअघि कोभिड वार्डको भेन्टिलेटरमा समेत उपचार गराएका १४ वर्षे बालकलाई एमआईएस–सी जस्तै लक्षण देखिएको थियो । प्रतिष्ठानका बालरोग विभागका प्रमुख डा. प्रकाश पौडेलका अनुसार एमआईएस–सीले उनको शरीरको प्रणाली प्रभावित भएको थियो । गत साता त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा उपचार गराएर घर फर्किएका ७ वर्षीय बालकमा समेत यो समस्या देखिएको थियो । उच्च ज्वरो, पेट दुख्ने, बान्ता, सास फेर्न गाह्रो हुनेलगायत लक्षण देखिएका ती बालक चितवनमा ९ दिनसम्म उपचार गराए पनि निको नभएपछि शिक्षण अस्पताल आएका थिए । ‘हामीकहाँ आइपुग्दा बालकको हार्ट फेलियरको अवस्था थियो,’ शिक्षण अस्पतालकी बालरोग विशेषज्ञ डा. सिर्जना बस्नेतले भनिन्, ‘तीन–चार दिन त कुन समस्या हो थाहा पाउनै अलमलियौं ।’
ती बालकको पीसीआर परीक्षण गर्दा रिपोर्ट नेगेटिभ आएको थियो । बालकलाई कहिल्यै पनि कोभिडको लक्षण देखिएको थिएन । ‘तर उनको एन्टिबडी पोजिटिभ आउँदा एसिम्प्टोम्याटिक (लक्षण नभएको) कोभिड भइसकेको आकलन गरियो,’ डा. बस्नेतले भनिन्, ‘बच्चाका अभिभावकले दसैंमा परिवारका अन्य सदस्यलाई रुघाखोकी आएको बताएका थिए ।’
